In onze maatschappij zijn aanzienlijke kwetsbaarheden ontstaan.
Ingrijpende transities zijn dringend noodzakelijk.
Het gaat zeker niet om kleine aanpassingen, daarom benoemen we ze als 'transities'.
- Welke transities zijn noodzakelijk? We gebruiken de analyses van verschillende instituten en geven er een samenvatting van.
- Op welke manieren kunnen we bijdragen aan transities? We geven aan welke acties mogelijk zijn en wie ze uitvoert.
- Hoe voer je een transitie uit? We kijken hoe dat werkt voor de samenleving, voor bedrijven en instellingen en voor ons zelf.
Welke transities worden genoemd?
De analyses verschillen, maar de uitkomsten komen inhoudelijk grotendeels overeen. Veelal worden de Sustainable Development Goals van de VN als actuele en wereldwijde aandachtspunten gekozen.
* Het Museon heeft hierover een interessante tentoonstelling ingericht *
Samengevat gaat het in ieder geval om de volgende transities.
> Meer aandacht voor groepen in de samenleving die het onevenredig moeilijk hebben (en dat wordt versterkt door Corona), meer accent op inclusie, gelijke kansen en voldoende beloning.
> Meer aandacht voor gezondheid in plaats van alleen 'herstel bij schade'. En dat we als samenleving beter voorbereid moeten zijn op een gezondheidscrisis als Corona.
> Meer aandacht voor de schade die we dagelijks toebrengen aan het milieu, vanuit productie, afval, voedsel en energie. Ook vanwege de schade voor onze gezondheid.
> Meer aandacht voor en regelgeving bij de digitale wereld, zodat kansen benut worden, maar onze data veilig zijn en onze privacy door ons zelf beheerd kan worden.
> Een ander perspectief op de economie dan alleen welvaart en winst. Meer accent op de bijdrage aan maatschappelijk welzijn en welbevinden. En bedrijven die zelf voldoende reserves aanhouden en daarom niet gauw steun nodig hebben.
Overige analyses van urgente transities
De analyse van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid brengt negen kwetsbaarheden in beeld.
De regierol voor de overheid / De positie van flexibele arbeid / Verschillen in veerkracht en incasseringsvermogen van mensen / De veerkracht en maatschappelijke rol van het bedrijfsleven / Digitale kansen en risico’s / De toekomst van Europese samenwerking
De toekomst van globalisering / De kosten van de crisis
Hoogleraar Jan Rotmans analyseert in het boek "Omarm de Chaos" tien noodzakelijke transities.
Energietransitie / Grondstoffentransitie / Circulaire transitie
Landbouw- en voedseltransitie
Ruimtelijke transitie
Financiële transitie
Onderwijstransitie / Zorgtransitie / Sociale transitie / Democratische transitie
Het Break-out Team analyseert in elf actiepunten de balans die zij na Corona wensen tussen mens en natuur, in de sociale en economische ongelijkheid tussen mensen en tussen zekerheid en onzekerheid.
Nieuwe, meer directe vormen van democratie / Nieuwe, duurzame en regionale economie / Onderwijs, gericht op een nieuwe samenleving en economie / De kracht van kunst en cultuur / Vertrouwen en verantwoordelijkheid / Gezondheidszorg / Differentieer in steunpakketten van de staat / Inclusieve economie en sociaal ondernemerschap / Zelfsturend en zelfcorrigerend vermogen van mensen / Richt steden en wijken anders en duurzaam in / Inclusieve samenleving
Een analyse van Berenschot leidt tot vier maatschappelijke opgaven.
Klimaat en milieu / Demografische verschuivingen / Verschuiving van zorg naar gezondheid / Nieuwe dreigingen op het gebied van veiligheid
Wie is aan zet?
De terugtredende overheid is tot nu toe onvoldoende in staat gebleken om deze kwetsbaarheden effectief aan te pakken.
Ook bedrijven, instellingen en burgers moeten in actie komen. Er zijn immers wel degelijk mogelijkheden.
In het volgende kijken we hoe je als bedrijf, instelling of burger kunt bijdragen aan de transities door actie te nemen.
Hoe werkt een transitie?
Een transitie is echt iets anders dan een overzienbare verandering, zowel in de maatschappij als in bedrijven en instellingen.
In het volgende gaan we na wat dit zowel maatschappelijk als van bedrijven en instellingen vraagt.